روش کار با دوربین عکاسی

راهنمای مبتدیان: استفاده از دوربین و عکاسی

خوش آمدید به مجموعه آموزشی «بهبود مهارت‌های عکاسی»

این مقاله برای همراهی شما در مسیر یادگیری عکاسی، از اصول اولیه تا مهارت‌ها و سبک‌های مختلف عکاسی، طراحی شده است. هدف ما این است که به شما کمک کنیم از خلق عکس‌ها و ویدیوهای فوق‌العاده لذت ببرید و مهارت‌های خود را در عکاسی، چه برای کسب درآمد و چه برای لذت بردن از این هنر زیبا، به سطح بالاتری برسانید.

ممکن است برخی از مطالب این بخش برای بعضی از عکاسان ابتدایی به نظر برسد، اما این بخش یک مرحله‌ی مهم برای اطمینان از راحتی شما با تجهیزات و اصول اولیه‌ی عکاسی است. این اصول، پایه و اساس خلق عکس‌های عالی را تشکیل می‌دهند. با فراگیری این اصول، می‌توانید در ادامه‌ی مسیر با آن‌ها بازی کنید و مباحث پیشرفته‌تر این مجموعه را بهتر درک کنید.

شروع به گرفتن عکس‌های بهتر کنید

اگر تازه‌کار عکاسی هستید و به تازگی یک دوربین جدید خریده‌اید، نگران نباشید! همه از همین جا شروع کرده‌اند. با چند نکته و راهنمای ساده، می‌توانیم به شما کمک کنیم عکس‌های بهتر، واضح‌تر و بدون تاری بگیرید. همچنین، شما را با برخی از مهم‌ترین نکاتی که در ابتدای کار با دوربین باید بدانید، آشنا می‌کنیم.

در این راهنما، ما در مورد دوربین‌های دیجیتال صحبت می‌کنیم. چهار جزء ضروری برای عملکرد یک دوربین دیجیتال وجود دارد:

• بدنه دوربین
• لنز
• باتری
• کارت حافظه

بدون این اجزا، گرفتن عکس بسیار دشوار خواهد بود. مطمئن شوید که باتری دوربین‌تان شارژ کافی داشته باشد و کارت حافظه هم پر نباشد. بعد از اینکه این موارد را آماده کردید، وقت آن است که با اجزای اصلی دوربین آشنا شوید.

حالا بیایید با اجزای اصلی شروع کنیم که از قسمت بالای دوربین قرار دارند:

کنترل های دوربین اصلی، از بالا

• لنز: به طور کلی، بدون لنز نمی‌توانید عکس بگیرید.
• کلید روشن/خاموش On/Off switch: برای روشن و خاموش کردن دوربین از این کلید استفاده کنید.
• دکمه شاتر Shutter release button : این دکمه برای گرفتن عکس استفاده می‌شود و دو مرحله یا حالت دارد. یادگیری این دو مرحله به شما کمک می‌کند تا عکس‌های با فوکوس صحیح بگیرید. با نیم‌ فشار دادن دکمه، فوکوس خودکار (Auto Focus) فعال می‌شود و با نگاه کردن به صفحه‌ی نمایش یا منظره‌یاب، می‌توانید تأیید کنید که فوکوس به درستی تنظیم شده است. بعد از اطمینان از فوکوس، دکمه را به طور کامل فشار دهید تا به دوربین دستور دهید عکس را بگیرد.
• چرخ‌های تنظیم (Command dials): این چرخ‌ها برای تنظیماتی مانند جبران نوردهی (exposure compensation) یا دیافراگم (aperture) و سرعت شاتر (shutter speed) بسته به حالتی که در آن هستید، استفاده می‌شوند.
• چرخ حالت (Mode dial): اکثر دوربین‌ها دارای یک چرخ حالت هستند، اما اگر دوربینی این چرخ را نداشته باشد، ممکن است یک دکمه‌ی حالت یا راهی برای تغییر به حالت‌های مختلف عکاسی داشته باشد.

نکته‌ی مفید: برای صرفه‌جویی در باتری، زمانی که از دوربین استفاده نمی‌کنید، آن را خاموش کنید.

برای شروع، حالت P یا برنامه (Program) یا حالت iA/Auto انتخاب‌های خوبی هستند. این حالت‌ها مواردی هستند که دوربین تنظیمات دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو (ISO) را برای شما انتخاب می‌کند و به شما این امکان را می‌دهد که فقط روی گرفتن عکس تمرکز کنید.

در ادامه، به برخی از حالت‌های اصلی دیگر که در اکثر دوربین‌ها پیدا می‌کنید، اشاره می‌کنیم:

حالت‌ها (Modes):

• Auto  (یا خودکار هوشمند): دوربین تمام تنظیمات را برای شما کنترل می‌کند.
• P = برنامه (برنامه خودکار): دوربین ترکیبی از سرعت شاتر و دیافراگم را برای یک عکس با نوردهی صحیح انتخاب می‌کند.
• A = اولویت دیافراگم (Av روی دوربین‌های کانن/پنتاکس): شما دیافراگم را تنظیم می‌کنید و دوربین سرعت شاتر را برای یک عکس با نوردهی صحیح انتخاب می‌کند.
• S = اولویت سرعت شاتر (Tv روی دوربین‌های کانن/پنتاکس): شما سرعت شاتر را تنظیم می‌کنید و دوربین دیافراگم را برای یک عکس با نوردهی صحیح انتخاب می‌کند.
• M = کنترل دستی سرعت شاتر/دیافراگم: شما به صورت دستی هر دو دیافراگم و سرعت شاتر را تنظیم می‌کنید.

حالت‌های اولویت دیافراگم و سرعت شاتر به شما این امکان را می‌دهند تا دیافراگم یا اولویت را تنظیم کنید و دوربین بقیه موارد را برای یک عکس با نوردهی صحیح محاسبه می‌کند.

پشت دوربین:

در بخش بعدی با اجزای پشت دوربین آشنا خواهیم شد.

قسمت های اصلی مورد توجه در پشت دوربین

• منظره‌یاب Viewfinder (در صورت وجود):در دوربین‌های دیجیتال تک‌لنزی بازتابی (DSLR)، این یک منظره‌یاب اپتیکی است که به شما امکان می‌دهد از طریق لنز نگاه کنید. در دوربین‌های بدون آینه، این یک منظره‌یاب الکترونیکی است که به طور دقیق همان چیزی را که حسگر دوربین می‌بیند به شما نشان می‌دهد.
• صفحه‌ی نمایشگر Rear screen: در بسیاری از دوربین‌ها، صفحه‌ی نمایشگر قابلیت چرخش دارد و می‌توانید آن را به سمت بالا، پایین یا جلو تنظیم کنید. از این صفحه برای کادربندی عکس و تغییر تنظیمات استفاده می‌شود و اگر دوربینی منظره‌یاب نداشته باشد، صفحه‌ی نمایشگر اصلی‌ترین ابزار شما برای عکاسی خواهد بود. اینکه از منظره‌یاب یا صفحه‌ی نمایشگر استفاده کنید به ترجیح شخصی شما بستگی دارد، اما منظره‌یاب می‌تواند در فضای باز و نور زیاد کاربردی‌تر باشد. بسیاری از دوربین‌های مدرن دارای صفحه‌ی لمسی هستند که به شما امکان می‌دهد از صفحه برای تنظیم نقطه‌ی فوکوس یا تغییر تنظیمات استفاده کنید.
• دکمه‌ها و چرخ‌های کنترلی (پشت) Controls / Dials (Rear) : اغلب یک چرخ اسکرول یا یک کنترل چهار جهته پیدا خواهید کرد که برای تغییر تنظیماتی مانند نقطه‌ی فوکوس یا انتخاب گزینه‌ها و تنظیمات مختلف در منو‌ها استفاده می‌شود. بهتر است با دکمه‌ها و چرخ‌های کنترلی آشنا شوید تا بتوانید در صورت نیاز تنظیمات را پیدا و تغییر دهید.
• پخش (Playback): دکمه‌ی پخش برای دسترسی و مشاهده‌ی عکس‌هایی است که قبلاً گرفته‌اید. بهتر است بدانید این دکمه کجاست تا حتی در شرایط تاریک، مثلا هنگام عکاسی در نور کم، بتوانید آن را پیدا کنید.

جلوی دوربین

قسمت های اصلی مورد توجه در جلوی دوربین

• حسگر تصویر (Image Sensor): حسگر تصویر بخشی از دوربین است که نور صحنه را پس از عبور از لنز جذب می‌کند. اندازه‌ی حسگر می‌تواند متفاوت باشد، اما مهم‌ترین نکته‌ای که باید در مورد آن به خاطر بسپارید این است که هرگونه گرد و غباری که روی حسگر تصویر بنشیند می‌تواند باعث مشکلات کیفیت تصویر شود، مانند لکه‌های گرد و غبار روی تصاویر، بنابراین بهتر است همیشه درپوش بدنه یا لنز را روی لنز نگه دارید. تمیز نگه داشتن حسگر بسیار راحت‌تر از تمیز کردن حسگر کثیف است.
• محل اتصال لنز (Lens mount): محل اتصال لنز جایی است که لنز به آن متصل می‌شود. می‌توانید نقطه‌ی قرمز/سفید روی بدنه‌ی دوربین را با نقطه‌ی قرمز/سفید روی لنز هم‌راستا کنید و سپس لنز را بچرخانید تا با یک کلیک در جای خود قرار گیرد.
• دکمه‌ی جدا کردن لنز Lens release button: هنگامی که می‌خواهید لنز را از بدنه‌ی دوربین جدا کنید تا لنز دیگری نصب کنید، باید این دکمه را فشار دهید. فقط لازم است هنگام جدا کردن لنز از دوربین این دکمه را فشار دهید، نه هنگام بستن آن.

 زیر دوربین

دوربین Olympus OM-1، باتری، محفظه باتری و سوکت سه پایه قابل مشاهده است

• محفظه‌ی باتری: در اکثر دوربین‌ها، محفظه باتری در زیر دوربین قرار دارد.
• جایگاه سه‌پایه: همچنین در زیر دوربین، یک جایگاه فلزی دایره شکل با رزوه‌ی فلزی (در اکثر دوربین‌ها) پیدا می‌کنید که محل اتصال سه‌پایه است.
• محفظه کارت حافظه: محل کارت حافظه به طور معمول در کنار باتری، زیر دوربین قرار دارد، اما ممکن است در برخی دوربین‌ها در دوربین باشد. برای پیدا کردن محل کارت حافظه، دفترچه راهنمای دوربین را بررسی کنید یا نگاهی به اطراف دوربین بیندازید.

تنظیمات اولیه دوربین

حالا که با اجزای اصلی دوربین آشنا شدید، کارت حافظه و باتری را داخل دوربین قرار داده‌اید و لنز را هم نصب کرده‌اید، می‌توانید دوربین را روشن کنید و شروع به عکاسی کنید.

اگر دفترچه‌ی راهنمای دوربین را دارید، توصیه می‌کنیم آن را مطالعه کنید تا ببینید آیا نکته‌ی خاصی در مورد دوربین خود وجود دارد که می‌خواهید بدانید. اگر دفترچه راهنما ندارید، به احتمال زیاد می‌توانید آن را در وب‌سایت شرکت سازنده پیدا کنید.

بعد از روشن کردن دوربین، برای اطمینان از اینکه بهترین کیفیت تصویر ممکن را دریافت می‌کنید، بهتر است چند تنظیم را بررسی کنید. در اینجا چند نکته‌ی ساده و سریع برای بررسی تنظیمات وجود دارد:

• اندازه‌ی تصویر (Image size): بررسی کنید که با بالاترین رزولوشن ممکن عکس می‌گیرید.
• کیفیت تصویر (Image quality): بررسی کنید که با بالاترین کیفیت ممکن، مانند «خوب» (Fine) یا «خیلی خوب/ فوق‌العاده خوب» (Extra/Super Fine) عکس می‌گیرید. همچنین، اگر می‌خواهید بعداً عکس‌ها را ویرایش کنید، می‌توانید از حالت «JPEG+RAW» استفاده کنید.
• تنظیمات تراز سفیدی (White balance settings): تنظیمات تراز سفیدی را بررسی کنید. در اکثر مواقع، گذاشتن آن روی حالت خودکار (Auto) نتایج خوبی به شما می‌دهد، اما اگر به طور تصادفی آن را تغییر داده‌اید یا تنظیم اشتباهی برای آن انتخاب کرده‌اید، ممکن است رنگ‌ها در عکس‌ها غیرطبیعی به نظر برسند.
• جبران نوردهی (Exposure compensation): این گزینه به طور معمول با یک نوار و/یا عدد +/- نمایش داده می‌شود. اگر عکس‌های شما بیش از حد نوردهی شده (خیلی روشن) یا کم نوردهی شده (خیلی تاریک) به نظر می‌رسند، ارزش این را دارد که این گزینه را بررسی کنید.
• تنظیمات و کلیدهای فوکوس (Focus settings and switches): مطمئن شوید که لنز و دوربین روی فوکوس خودکار (AF) تنظیم شده‌اند، نه فوکوس دستی (MF). زیرا ممکن است هنگام بیرون آوردن دوربین از کیف، این تنظیمات به هم خورده باشند.
• فضای کارت حافظه (Memory card space): این مقدار روی صفحه نمایش داده می‌شود و به شما نشان می‌دهد که چه تعداد عکس دیگر می‌توانید بگیرید. اگر این مقدار نمایش داده نمی‌شود، می‌توانید با دکمه نمایشگر (DISP) یا (display) اطلاعات روی صفحه را تغییر دهید، یا ممکن است نیاز باشد کارت حافظه خود را بررسی کنید.
• عمر باتری (Battery life): این مورد نیز روی صفحه نمایش داده می‌شود و ارزش بررسی دارد. بدترین اتفاق این است که به جایی برسید و متوجه شوید باتری دوربین‌تان کاملاً خالی است.

نحوه‌ی صحیح در دست گرفتن دوربین

هنگام عکاسی، تا جایی که امکان دارد، دوربین را با دو دست نگه دارید. این کار به شما امکان می‌دهد تا دوربین را محکم‌تر بگیرید و لرزش دوربین را کاهش دهید. نگه‌داشتن صحیح دوربین برای ثبت عکس‌های واضح بسیار مهم است، زیرا هرگونه حرکت دوربین می‌تواند باعث شود عکس‌ها تار (یا لرزان) شوند.

گرفتن دوربین با دو دست، روی دسته و لنز

نگه داشتن دوربین با دو دست به این شکل، باعث می‌شود تا بتوانید با انگشت اشاره که روی دکمه‌ی شاتر قرار گرفته، به راحتی عکس بگیرید. همچنین، دست چپ از لنز حمایت می‌کند و در صورت نیاز می‌توانید از آن برای تنظیم زوم یا فوکوس لنز استفاده کنید.

با استفاده از این روش، دو نقطه تماس با دوربین خواهید داشت و در نتیجه، نگه‌داشتن دوربین نسبتاً ثابت می‌شود. این روش برای زمانی که از صفحه‌ی نمایشگر پشت دوربین برای کادربندی تصاویر خود استفاده می‌کنید، بسیار ایده‌آل است.

استفاده از منظره‌یاب است (در صورتی که دوربین شما منظره‌یاب داشته باشد)

دوربین را با دو دست بگیرید و آن را روی چشم خود قرار دهید

نگه داشتن دوربین جلوی چشمتان، مخصوصاً اگر دوربین شما منظره‌یاب بزرگی داشته باشد، نمای خوبی از صحنه‌ای را که عکاسی می‌کنید به شما می‌دهد. اما نگه‌داشتن دوربین جلوی چشم، یک مزیت دیگر هم دارد و آن ایجاد یک نقطه‌ی تماس سوم با دوربین است. این کار باعث می‌شود تا هنگام عکاسی، دوربین واقعاً ثابت و محکم نگه داشته شود.

حالا که این روش را به خوبی یاد گرفتید، می‌توانید به بیرون بروید، شروع به عکاسی کنید و درباره‌ی دوربین خود بیشتر بیاموزید. هرچه با دوربین خود بیشتر آشنا شوید، تغییر تنظیمات در مواقع لزوم برایتان آسان‌تر خواهد شد و می‌توانید تنظیمات درستی را برای گرفتن عکس‌های فوق‌العاده بعدی‌تان انتخاب کنید.